محاسبه حجم بتن فونداسیون چگونه انجام می شود؟

متره و برآورد در هر پروژه عمرانی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. کارفرما باید قبل از شروع یک پروژه باید تخمین دقیقی از هزینه‌ها و زمان به پایان رسیدن کار داشته باشد. متره و برآورد، اطلاعات لازم در این زمینه را به همراه جزئیات کامل فراهم می‌کند. در این بین یکی از بحث‌های مهم در متره و برآورد، محاسبه حجم بتن فونداسیون است. شما برای برآورد هزینه اجرای فونداسیون، باید ابتدا حجم بتن را محاسبه کنید. در ادامه می‌توانید با برآورد وزن مواد اولیه، هزینه اجرای فونداسیون را محاسبه کنید. دعوت می‌کنیم در ادامه با ما همراه باشید تا با روش برآورد حجم بتن فونداسیون آشنا شوید.

سفارش و خرید قالب بتنی

محاسبه حجم بتن فونداسیون

محاسبه حجم بتن فونداسیون کار پیچیده‌ای نیست. شما با در اختیار داشتن مساحت سطح مقطع و عمق بتن ریزی فونداسیون، می‌توانید به‌راحتی حجم نهایی را محاسبه کنید. انواع فونداسیون در ساختمان‌های مختلف را می‌توان در سه دسته تقسیم کرد. در اینجا لازم است که روش برآورد حجم بتن مصرفی برای هر یک از انواع فونداسیون را به‌صورت جداگانه بررسی کنیم.

۱. حجم بتن فونداسیون نواری

رایج‌ترین روش برای اجرای فونداسیون یک ساختمان، پی ریزی نواری است. در این روش فونداسیون وظیفه تحمل بار مرده دیوارها و ستون‌هایی را بر عهده دارد که در یک ردیف کنار هم قرار می‌گیرند. با توجه به نوع سازه، فونداسیون نواری ممکن است به‌صورت یک طرفه و متعامد اجرا شود. معمولا نسبت طول هر ردیف نواری بتن فونداسیون، بین ۵ تا ۱۰ برابر عرض آن در نظر گرفته می‌شود.

سطح مقطع فونداسیون نواری نیز می‌تواند به‌شکل‌های مختلف مربع، مستطیل، ذوزنقه و پاشنه‌دار (T شکل) باشد. برای محاسبه حجم بتن فونداسیون نواری، باید ابتدا شکل سطح مقطع را تعیین کنید. بر این اساس باید مساحت سطح مقطع را با اندازه‌گیری طول و عرض نوار، محاسبه کنید. پس از آن با ضرب کردن عمق فونداسیون در مساحت، می‌توانید حجم بتن مورد نیاز را محاسبه کنید. نهایتا با جمع کردن حجم تمام نوارهای به‌کار رفته در پی یک ساختمان، حجم کل بتن مورد نیاز را برآورد کنید. طبیعی است که حجم بتن مورد نیاز در فونداسیون نواری متعامد بیشتر است.

یک روش محاسبه سرانگشتی برای مساحت و عمق بتن ریزی فونداسیون نواری وجود دارد. در حالت عادی باید سطح مقطع ناحیه بتن‌ریزی فونداسیون نواری را برابر با ۵۰ درصد کل زیربنای سازه در نظر بگیرید. برای محاسبه عمق بتن ریزی نیز باید تعداد طبقات روی فونداسیون را در ۱۰ ضرب و سپس نتیجه را با ۴۰ جمع کنید. به عنوان مثال برای یک ساختمان ۳ طبقه، عمق بتن‌ریزی فونداسیون برابر با ۷۰ سانتی متر به دست می‌آید.

مطلب مرتبط: بتن ریزی ساختمان چگونه انجام می شود؟

۲. حجم بتن فونداسیون دال یکپارچه

روش دیگری که برای بتن ریزی فونداسیون استفاده می‌شود، دال یکپارچه است. در این روش تمام سطح مقطع ساختمان به‌صورت یکپارچه و تراز بتن ریزی می‌شود. برخلاف روش فونداسیون نواری، عمق بتن ریزی در این روش معمولا کمتر است. ضخامت دال یکپارچه بسته شرایط پروژه بین ۱۰ تا ۲۵ سانتی متر متغیر است. تراز بودن سطح فونداسیون دال یکپارچه اهمیت بسیار زیادی در استحکام نهایی سازه دارد.

محاسبه حجم بتن فونداسیون دال یکپارچه بسیار راحت است. سطح مقطع این فونداسیون معمولا به‌صورت مربع یا مستطیل است. بنابراین با در اختیار داشتن طول و عرض، به‌راحتی می‌توانید مساحت سطح را محاسبه کنید. در ادامه با ضرب مساحت در ضخامت فونداسیون، حجم بتن مورد نیاز به دست می‌آید.

۳. حجم بتن فونداسیون ستونی

گاهی اوقات در یک پروژه عمرانی نیاز است که برای یک یا چند ستون به‌صورت منفرد، فونداسیون در نظر گرفته شود. این روش پی ریزی تحت عنوان فونداسیون ستونی شناخته می‌شود. به‌عنوان برای اجرای ستون‌های پل‌ها در یک منطقه باید از فونداسیون ستونی برای انتقال بار مرده ستون‌ها به زمین استفاده کنید.

سطح مقطع فونداسیون ستونی به صورت مربعی یا دایره‌ای تعیین می‌شود. بر این اساس برای محاسبه سطح مقطع باید، مساحت مربع یا دایره را در فونداسیون به دست بیاورید. معمولا عمق بتن‌ریزی فونداسیون ستونی در مقایسه با دو روش فوق به مراتب بیشتر است. برای محاسبه حجم بتن فونداسیون ستونی باید سطح مقطع را در عمق پی ضرب کنید.

مطلب مرتبط: قالب بندی فونداسیون

میزان مصالح مصرفی در هر متر مکعب بتن فونداسیون

تا اینجا نحوه محاسبه حجم بتن فونداسیون را بررسی کردیم. اگر برای اجرای پروژه، بتن را به‌صورت آماده خریداری می‌کنید، نیازی به برآورد وزن مواد اولین مورد نیاز ندارید. معمولا سفارش خرید بتن به‌صورت حجمی داده می‌شود. معمولا در بتن ریزی فونداسیون ساختمان‌ها از بتن با عیار ۳۵۰ استفاده می‌شود. به این معنی که در هر یک متر مکعب از بتن معادل ۳۵۰ کیلوگرم بتن وجود دارد. همچنین به‌طور میانگین یک متر مکعب بتن فونداسیون حدود ۲۴۰۰ کیلوگر وزن دارد. سهم هر یک از مواد اولیه در یک متر مکعب بتن به شرح زیر است:

• سیمان: ۳۵۰ کیلوگرم
• آب (به نسبت ۰.۵ درصد سیمان): ۱۷۵ کیلوگرم
• شن نخودی و بادامی ۴۵ درصد مصالح: ۸۴۴ کیلوگرم
• ماسه شسته رودخانه طبیعی ۳۵ درصد مصالح: ۶۵۶ کیلوگرم
• ماسه شسته دستگاهی ۲۰ درصد مصالح: ۳۷۵ کیلوگرم

کلام پایانی

در این مطلب نحوه محاسبه حجم بتن بتن فونداسیون ساختمان را بررسی کردیم. همان طور که مشاهده کردید، هر متر مکعب بتن فونداسیون حدود ۲.۴ تن وزن دارد. البته باید وزن آرماتوربندی را نیز به این عدد اضافه کنید که به‌ازای هر متر مکعب چیزی در حدود ۱۰۰ کیلوگرم است. با در نظر گرفتن آنچه تا اینجا بیان کردیم، به‌راحتی می‌توانید هزینه بتن فونداسیون را در فرآیند متره و برآورد لحاظ کنید. البته پیشنهاد می‌کنیم همواره چند درصد نیز تلرانس برای محاسبات خود در نظر بگیرید.